นักดนตรี, ครูสอนดนตรีเป็นอาชีพที่มั่นคงหรือเปล่า ?

บทความนี้เป็นบทความเชิงแนะแนวครับ จากคำถามที่ถามผมเข้ามาว่า

นักดนตรี, ครูสอนดนตรีเป็นอาชีพที่มั่นคงหรือเปล่า

คำถามท้าทายการตอบมากจริงๆครับ555+

ตอนที่ได้คำถามนี้ พอดีผมเข้าไปในมหาลัยฯพอดี(ม.บูรพา) เลยเอาคำถามนี้ให้เพื่อนผมอ่าน เพื่อนผมเป็นอาจารย์สอนเอกวอยซ์และสอนคอรัสที่มหาลัยฯ พอเพื่ออาจก็ตอบขึ้นมาเหมือนผมในแวบแรกเลยว่า"ขึ้นอยู่กับฝีมือ!!!" ใช่แล้วครับ งานสายดนตรีจะมั่นคงหรือไม่ ของแบบนี้ขึ้นอยู่กับฝีมือและความสามารถเป็นหลักเลยครับ จะมาขยายความกัน ซึ่งอาชีพเกี่ยวกับดนตรีแบ่งได้หลายสายมาก แต่หลักๆที่เป็นกันมากมี2สายคือสายเล่นกับสายสอน คือคนเน้นเป็นนักดนตรีกับครูสอนดนตรี ผมจะอธิบายให้ฟังทีละสายแบบนี้

- อาชีพดนตรีสายเล่น คือสายที่เป็นนักดนตรี เป็นได้ตั้งแต่นักดนตรีกลางคืนเล่นตามร้านอาหาร นักดนตรีอีเว้นท์ที่รับเล่นงานเปิดตัวสินค้า,เปิดตัวบริษัท หมู่บ้าน ออฟฟิตใหม่,งานแต่ง งานเลี้ยง ฯลฯ ถ้าจะเอาดีทางสายนี้ต้องมี 2 อย่างครับนั่นคือ

1.ฝีมือ

2.คอนเน็คชั่น

ต้องเป็นคนที่มีฝีมือก่อนเลยคือต้องเก่งและเล่นคลุมได้จริงจัง อย่างบางวงเล่น 4 คน ร้อง 1 คาฮอง 1 กีตาร์ 1 แซกโซโฟน 1 เห็นไหมว่ากีตาร์ตีคอร์ดตัวเดียวไม่มีตัวช่วย คนเล่นกีตาร์ต้องเล่นแน่นจริงๆ เพราะถ้าเล่นหลุดเมื่อไหร่ก็ไม่มีใครคอยรองเอาไว้เลย นั่นคือตัวอย่างเรื่องฝีมือ อีกเรื่องคือคอนเน็คชั่น มีฝีมือแต่ไม่มีเส้นสายติดต่ออันนี้ก็ยาก และที่ยากกว่าคือ "การให้คนที่เคยจ้างเรามาจ้างเราซ้ำ (เช่นโรงแรม, ฝ่ายอีกเว้นของห้างฯ) งานเยอะไม่เท่างานซ้ำครับ คือต่อให้ได้เล่นหลายงานยังไงก็ไม่เซฟเท่าได้เล่นที่กับเดิมซ้ำๆ ค่าตัว 1 อีเว้นโดยประมาณก็ประมาณคนละ 1,000-3,000 บาทขึ้นไป (อาจมากกว่านี้ขึ้นอยู่กับอะไรหลายๆอย่าง) ถ้าระดับเทพกว่านี้ก็เล่นในโรงแรมครับ ผมเคยฝันอยากเล่นเปียโนในโรงแรมมากๆ ค่าตัววันนึงประมาณ 2,000+ (วันนึงเล่นกี่ ชม. ขึ้นอยู่กับแต่ละที่) ตกเดือนนึงรายได้ 4-5 หมื่นบาทต่อเดือนก็มีครับ รายได้ของคนที่ระดับฝีมือเข้าขั้นมืออาชีพจะอยู่ได้สบายๆ (ฉะนั้นซ้อมกันให้ตายไปข้างนึงตั้งแต่เด็กๆเลย) แต่ความเสี่ยงมีครับ ผมเคยคุยกับนักดนตรีโรงแรมเขาเคยเล่าให้ผมฟังว่า บางทีเราเดินถือเครื่องเขามาเล่นตามปกติแต่เจอวงอื่นมาตั้งเครื่องก่อนแล้ว พอถามผู้จัดการฯเขาก็บอกว่าวงนี้จะมาแทน คืออยากจะเลิกจ้างก็หักดิบเอาดื้อๆเลยครับบางที่ นักดนตรีตามร้านอาหารก็เหมือนกัน อยากจะแคนเซิลก็บอกก่อนไม่กี่ ชม. (บางคนเตรียมตัวขับรถไปจะถึงแล้วก็มี) ฉนั้นสายนี้มีฝีมือไม่พอ คอนเน็คชั่นต้องดีเพื่อรองรับงานได้เรื่อยๆ ฟังดูไม่มั่นคงในสายตาคนทั่วไป แต่ก็มีคนทำเป็นอาชีพแล้วอยู่ได้มากมายครับ (ต้องเก๋าจริงๆ)

- อาชีพดนตรีสายสอน คือคนที่เป็นครูสอนดนตรี (แบบผมนี่แหละ555+) จะเป็นครูสอนต้องจบดนตรีไหม ไม่ต้องขนาดนั้นก็ได้ครับ แค่มีฝีมือระดับนึงและมีความสามารถในการถ่ายทอดได้ดีก็เป็นครูได้แล้วครับ แต่ก็ต้องยอมรับว่าคนที่เรียนสายดนตรีมาเขาจะรู้กว้างกว่ามาก คล้ายกับงานสายเล่นตรงที่ฝีมือนี่แหละครับ ใครมีฝีมือหน่อยก็มักถูกเลือกเป็นคนแรกๆ สอนดีสอนไม่ดีนั้นอีกเรื่องแต่ถ้าไปสมัครโรงเรียนดนตรีไหนแล้วจบดนตรีมา ทางโรงเรียนจะพิจารณาเป็นพิเศษครับ (ใครก็อยากได้ครูจบตรงสาย) งานสอนมีหลักๆก็เป็นงานสอนในโรงเรียนใหญ่ๆ ระดับประถม-มัธยม เป็นครูประจำหรืออัตราจ้างก็ต้องดูอีกที งานสอนตามโรงเรียนดนตรี (อันนี้ตรงสายขึ้นมาอีกหน่อย) และงานสอนตามบ้าน รายได้ของการสอนคิดเป็นชั่วโมงครับเช่นสอนที่โรงเรียนดนตรีก็จะประมาณ ชม.ละ 100-300บาท สอนตามบ้านนักเรียนจะชั่วโมงละประมาณ 600-1,500บาท ยิ่งเกรดนักเรียนสูงยิ่งแพงรวมถึงระยะทางที่ต้องไปสอนด้วย (ถ้าสอนโรงเรียนมัธยมก็จะได้เป็นเงินเดือนตามวุฒิ) การสอนตามบ้านก็ต้องมีคอนเน็คชั่นเหมือนกับนักดนตรีอีเว้นท์ คอนเน็คชั่นที่ว่าอาจเป็นผู้ปกครองด้วยกันเองหรือครูที่รู้จักกันบอกต่อๆกันมา ถ้าไม่ได้สอนตามโรงเรียนมัธยมที่เป็นครูประจำ งานสอนดนตรีก็ถือเป็นงานฟรีแลนซ์ดีๆนี่เองครับเหมือนสายเล่นเลย ถ้าเรารับสอนได้หลายโรงเรียนรายได้ก็ประมาณ 2-3 หมื่นบาทต่อเดือน (ถ้าขยันมากๆรับสอนเยอะๆได้มากกว่านี้เพียบครับ) ฟังดูไม่มั่นคงเท่าไหร่อีกใช่ไหมครับ แต่ก็เช่นกัน ครูดนตรีก็ยังอยู่กันได้ ถึงจะบ่นๆบ้างก็เถอะ555+

ยาวเลยเนอะ สรุปให้ละกันครับว่าอาชีพสายดนตรีทั้งสายเล่นและสายสอน ส่วนมากถือเป็นงานแบบฟรีแลนซ์คือไม่ประจำและไม่ตายตัว รายได้จะขึ้นอยู่กับฝีมือและคอนเน็ตชั่นเป็นหลัก ถ้าทั้ง2อย่างนี้แข็งพอก็เป็นงานที่มั่นคงได้ไม่ยากเลย(แต่ฝีมือแอบสำคัญกว่าคอนเน็คชั่นหน่อยนึงครับ) ใครที่คิดอยากทำอาชีพสายดนตรีในอนาคตก็อ่านไว้เป็นแนวทางนะครับ อยากบอกไว้อย่างนึงว่าคอนเน็คชั่นดีๆมันหากันได้ไม่ยาก แต่ฝีมือของเรานี่แหละที่หาจากที่ไหนไม่ได้ หลายคนเริ่มทำจากการไม่มีคอนเน็คชั่นเลยแต่พอได้แสดงฝีมืออกมาดี คอนเน็คชั่นก็จะกว้างออกไปเองตามความสามารถครับ งานดนตรีจึงดูเหมือนง่ายที่แค่เล่นดนตรี แต่เอาจริงๆสำหรับผม ผมคิดว่างานพวกนี้เราต้องทุ่มเทแบบสุดๆให้กับมันเลยครับ จะมาทำครึ่งๆกลางๆอาจจะไม่ค่อยเหมาะเท่าไหร่